Ἀνατολικὰ τῆς Δύσης

Αὐτὴ ἡ συνάντηση ποὺ γίνεται αὐτὴ τὴ στιγμὴ ἐδῶ δὲ θὰ χωροῦσε στὸ Βατικανό. Τὸ ξέρετε; Ἤρθατε ἐδῶ καὶ λέτε μὲ ἐλευθερία τὰ δικά σας. Οἱ φωνές σας, οἱ φωνὲς τῶν ὑπευθύνων τῆς συνάντησης... Πολλὲς φορὲς λέω στὰ παιδιὰ ὅτι ὅλα αὐτὰ τὰ λέω ἐπειδὴ εἶμαι ὀρθόδοξος μοναχὸς καὶ αὐτὰ ποὺ σᾶς λέω σὰν μοναχός, ἔχουμε μία σχέση μὲ τὴν ἐκκλησία. Καὶ ἡ Θ. Λειτουργία ἔχει μία σχέση μὲ τὸν τρόπο ὑπάρξεως τῆς ἐκκλησίας. Τὰ λάθη μας τονίζουν τὴν ἀνοχὴ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι πατέρας μας καὶ δὲν μᾶς παίρνει στὰ σοβαρά. Καὶ τὸ ἐπικίνδυνο εἶναι ὅτι μᾶς ἀγαπάει. Μέσα σ᾿ αὐτὸ τὸ κλίμα μποροῦμε νὰ ἁμαρτάνουμε, δηλαδὴ μποροῦμε νὰ μετανοήσουμε. Ὅταν κάτι γίνεται μὲ τὸ ζόρι, ὅταν δὲν ὑπάρχει ἕνα περιθώριο νὰ σφάλλει κανείς, τότε δὲν ὑπάρχει περιθώριο νὰ διορθωθεῖ, νὰ κλάψει καὶ νὰ πεῖ «Κύριε ἐλέησον». Καὶ διὰ τοῦ «Κύριε ἐλέησον», τοῦ «μνήσθητί μου Κύριε» νὰ μπεῖ στὸν Παράδεισο.

Τὸ Βατικανὸ εἶναι μιὰ κατάρα μεγαλύτερη ἀπὸ τὸ Κρεμλίνο. Γιατί τὸ Κρεμλίνο, ἐξ ἀρχῆς, παρουσιάστηκε ὅτι κάνει ἀλλοιώσεις στὴν ἱστορία. Ἐδῶ θεωρεῖ ὁ πάπας ὅτι ἐξουσιάζει τὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ. Μὰ αὐτὰ εἶναι θέματα τὰ ὁποῖα βασανίζουν ἐκατομμύρια ἀνθρώπους. Αὐτοὶ εἶναι οἱ καταδυναστευόμενοι. Κι ἂν θέλει κανεὶς νὰ δεῖ τὴ σάρκωση τῆς ἀπιστίας, ἂς πάει στὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Πέτρου στὴ Ρώμη: ὅλο τὸ συγκρότημα καὶ τὸ σύστημα πάει νὰ ἐπιβληθεῖ μὲ τὴ δύναμη, σὰν τὸ Μουσολίνι. Καὶ μπαίνοντας μέσα στὸ ναὸ ἔχει γραμμὲς καὶ λέει, ἐδῶ τελειώνει ἡ Παναγία τῶν Παρισίων, ἐδῶ ὁ καθεδρικὸς ναὸς τοῦ Λονδίνου καὶ μετράει τὸ μέγεθος καὶ τὸ κάλλος τοῦ ναοῦ μὲ τὰ μέτρα. Θεωροῦν τὸν ἑαυτό τους καλύτερο, ἐπειδὴ ἔχουν περισσότερα μέτρα. Μὰ αὐτὰ εἶναι χαμένα πράγματα! Μὰ τότε δὲν μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ π.χ. ἡ Παναγία τῶν Παρισίων μὲ ἕνα ξωκλῆσι ὀρθόδοξο.

Χθές, πήγαμε σ᾿ ἕνα χωριὸ ποὺ ἔχει σὰν ἐκκλησία τὸ καθολικὸ μιᾶς μονῆς. Ἐκεῖ εἴδαμε μία κυρὰ-Βασίλω, γιαγιά, ἡ ὁποία εἶναι γριὰ παντοδύναμη. Βγαίνει πάνω στὰ κατσάβραχα, ἐξυπηρετεῖ ὅλους τοὺς γείτονες, μεταφέρει νερὸ ἀπ᾿ τὴν πηγή, γιὰ νὰ μὴν πίνουν ζεστὸ νερό, σκάβει τοὺς κήπους ὅλων, δὲν τὴν ξέρει κανείς. Γιὰ μένα ἡ κυρὰ-Βασίλω εἶναι μέλος τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἡ κυρὰ-Βασίλω εἶναι μιὰ ἐλπίδα σωτηρίας τοῦ σύμπαντος κόσμου, γιατί ζεῖ ὡς ἄνθρωπος. Ζεῖ κενωτικά. Ἔχει διαγράψει τὸν ἑαυτό της, ζεῖ γιὰ τὰ παιδιά της, γιὰ τὰ ἐγγόνια της καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Διαλύει τὸν ἑαυτό της. Καὶ ἐφόσον διαγράφει τὸν ἑαυτό της καὶ ζεῖ γιὰ τὸν ἄλλο, ὅλοι ζοῦν γι᾿ αὐτὴ καὶ ὁ Θεὸς δὲν τὴν ἀφήνει. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἦθος ποὺ σῴζει καὶ ἐλευθερώνει τὸ πρόσωπο.

π. Βασίλειος Γοντικάκης

Ὁμιλία σὲ νέους τὸ 1991